ماده صد قانون شهرداری ملاک عمل برای رسیدگی به ساخت و سازهای خلاف در داخل محدوده و حریم شهرها است. این ماده در اصلاحیه سال 1345 به قانون شهرداری الحاق گردید و تباصر آن طی سالهای 1352 تا 1358 اضافه شدند. در حال حاضر کمیسیونهای ماده صد به استناد تبصره یک ماده صد قانون شهرداری کشور بعنوان مرجعی شبه قضایی درخصوص رسیدگی به تخلفات ساختمانی در هر شهر تشکیل میشود، با عضویت : نمایندگان قوه قضاییه ،وزارت کشور و شواری اسلامی شهر تهران و غالب آراء در دو صورت کلی صادر میشوند: 1- آراء قلع و قمع، اعاده 2- آراء جریمه